از ایام قدیم در تاریخ ثبت شده که اصفهان مهد هنر و فرهنگ بوده. نمایش هنر اصیل ایرانی که نسل به نسل ادامه پیدا کرده و نمایانگر تفکر زیبای ایرانی است. تاثیر تاریخ به نصف جهان در تک‌تک بخش‌های این اقلیم قابل مشاهده است و بخش عمده‌ای از آن در ذوق هنرمندانه مردم این خطه تداعی پیدا کرده است.
اصفهان خانه صنایع دستی ایران است، از لحاظ تنوع و گستردگی کمتر شهری به این ابعاد، به تولید دست ساخته می‌پردازد. هم اکنون این شهر دارای یکی از بزرگترین بازار فروش صنایع دستی است و سالانه میزبان افراد زیادی از داخل و خارج کشور است. در ادامه با مهمترین صنایع دستی این استان آشنا می‌شویم.
مسگری
مس همواره یکی از مهمترین عناصر در زندگی انسان بوده. فواید درمانی و شکل گیری آسان این فلز مهمترین دلایل استفاده از آن است. بازار مسگری در اصفهان قدمت بسیاری زیادی دارد و کماکان نسبت به بازارهای سنتی ایرانی رونق خوبی را به خود می‌بیند. بیشتر محصولات این صنعت شامل ظروف غذایی و دکوری می‌شوند.
قلمدان سازی
قلمدان، جعبه‌ای از جنس چوب، مقوا یا پاپیه ماشه است. این جعبه اغلب در کنار افرادی که به خوشنویسی علاقه‌مند هستند دیده می‌شود. کاربرد اصلی آن محافظت از قلم یا خودنویس است. روی آن به نقوش زیبایی از گل و بوته، پرنده و … نقاشی می‌شود تا ظاهر مجذوب کننده‌تری داشته باشد.
معرق کاری
از دیگر صنایع دستی اصفهان می‌توان به معرق کاری اشاره کرد. هنری که به جرات کار هر کسی نیست. معرق با ایجاد عمق و نقش به روی چوب پدید می‌آید. در برخی موارد این چوب‌ها با سایر مواد ترکیب می‌شوند تا یک تابلو کامل را ایجاد کنند. در معرق کاری گاه چوب‌ها با عصاره میوه و درخت، رنگ می‌شوند.
خاتم کاری
یکی از آثار به شدت جذاب در میان صنایع دستی، همین خاتم کاری است. یک لایه مزین به اشکال ریز و منظم هندسی، که اغلب ساخته شده از چوب، برنج یا استخوان هستند، به روی جعبه، یا اشیای دیگر قرار می‌گیرد. این طرح به قدری زیباست که گاهی به عنوان یک هدیه تبلیغاتی نفیس در نظر گرفته می‌شود.
منبت کاری
به کنده کاری خاص و همراه با خلل و فرج روی چوب منبت کاری می‌گویند. چوب در این صنعت بايد محکم و بدون گره باشد. برای اين منظور از چوب‌های آبنوس، فوفل، بقم، شمشاد، و عناب و گردو، استفاده می شود. البته، آبنوس و بقم چون هم محکم‌تر و هم چرب‌تر هستند دوام بيشتری دارند، اما در ايران بخاطر فراوانی چوب گردو اکثرا از اين چوب استفاده می‌شود. منبت کاری هنر بسیار پیچیده‌ای است و برای یادگیری آن زمان زیادی نیاز است.
مینا کاری
یکی از صنایع زیبای ایرانی که قدمتی بسیار کهن در کارنامه خود دارد و به عنوان هدیه سازمانی استفاده می‌شود مینا کاری است. مینا کاری به واقع یک علم زیبا قلمداد می‌شود. شکل‌گیری آن از ترکیب اکسیدهای فلزات و چند گونه نمک در مجاورت حرارت ۷۵۰ تا ۸۵۰ درجه سانتی گراد به وجود می‌آید و رنگ‌ها به مرور زمان و تغییر حرارت نمایان می‌شوند.
قلمزنی
هنر نقش نگاری از طریق چکش و قلم به روی فلزات است. اغلب اشکالی مثل ظروف یا گلدان را متناسب با آلیاژ مدنظر می‌سازند و سپس با ضربه زدن توسط چکش به قلم به روی آن نقوشی را حک می‌کنند. طلا، مس، برنج، نقره، آلیاژ مس و برنج فلزاتی هستند که برای قلمزنی عموما استفاده می‌شوند.
الماس تراش
این صنعت نسبت به باقی موارد کمی جدید محسوب می‌شود. همانطور که از اسمش پیداست هنرمند نقوشی را به وسیله الماس به روی ظروف مسی حک می‌کند. تمامی این فرآیند به وسیله دست انجام می‌گیرد. نقوش حک شده گاهی از اشکال هندسی و بعضی اوقات گل و بلبل نشات می‌گیرد و نهایتا با رنگ‌آمیزی به زیباترین شکل درمی‌آید. عموما از الماس تراش برای خلق آثار به روی ظروف شکلات خوری و گلاب‌پاش استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: صنایع دستی نماد ملیت و اصالت کهن ایران
زرباف
زرباف یا زری بافی تولید نوعی پارچه است که ظریف و تقریبا گران است که تار آن از ابریشم خالص و پودهای آن ابریشم رنگی است. استفاده از نخ طلایی و نفره‌ای در پود این پارچه باعث می‌شود حالت براقی در سطح آن ایجاد شود. به علت سختی تولید و همینطور جنس و طرح خاص زرباف همواره به عنوان کالای ناب محسوب می‌شده.
قالی بافی
در سالیان گذشته یکی از عناوینی که پس از شنیدن نام اصفهان در ذهن آشکار می‌شد قالی بافی بود. طرح‌های زیبا که از رنگ‌های فوق‌العاده در هم تنیده می‌شوند و یک قالی را شکل می‌دهند، حاصل طبع عالی هنرمندان اصفهانی است. این هنر در دو دوره صفوی و قاجاریه به اوج خود رسید و بیشتر آثار فاخر، مربوط به طرح‌های آن دوران است.
ملیله کاری
به نوعی از حوصله بسیار و ظرافت و دقت، چکیده‌ای حاصل می‌شود که به آن ملیله کاری می‌گویند. هنرمندان با استفاده از دستان توانمند خودشان ظروف و اشکالی را خلق می‌کنند که ساعت‌ها نگریستن به آن چشم را سیر نمی‌کند. عموما از نقره یا طلا و مس برای ساخت این اشکال استفاده می‌شود.
فیروزه کوبی
یکی از صنایع دستی اصفهان که امروزه کمتر دیده می‌شود فیروزه کاری است. در این هنر، تکههای کوچک فیروزه به روی ظروف چسبانده می‌شود. رنگ زیبای فیروزه به روی ظروف فلزی، ترکیب متناسبی است و آن را بیش از پیش جذاب می‌نماید.
بیشتر بخوانید: آشنایی با هدایای تبلیغاتی پرطرفدار
سوالات متداول
